wildplukken Archieven - Best wel Bewust

Eetbare wilde planten: op expeditie in Amsterdam

Het leek me fantastisch om op zoek te gaan naar eetbare wilde planten in de stad, maar ook wel een beetje eng. Wat fijn dat ik mee kon met een wildplukexpeditie van Anke Wijnja op zoek naar eten uit de natuur.

Nog een paar tips van Anke voor we de prikkelbare brandnetel gaan plukken

Wildplukexpeditie in Amsterdam-Noord

Het is een zonnige zondagmiddag als we verzamelen op De Ceuvel, een alternatieve, creatieve, duurzame broedplaats in Amsterdam-Noord. Zo’n 15 medeplukkers zitten op picknickbankjes te luisteren, kopje thee en/of koffie erbij. Anke geeft alvast de basistips voor wildplukken. Zodat we straks in het Noorderpark weten wat we wel en niet moeten en mogen doen.

Wildplukken, wat mag wel en wat niet?

Om te beginnen: wildplukken mag eigenlijk niet in Nederland, maar wordt meestal wel gedoogd. Waar het allemaal om draait is dat je met liefde en respect voor de natuur plukt. En dat je veilig plukt. Want ook al lijkt het alsof in Nederland alles gereguleerd en gecontroleerd is, er zijn toch de nodige giftige, zelfs dodelijke planten. En dan zijn er nog de dagelijkse ongemakken als luchtvervuiling, pesticiden, gifgrond en plassende honden… Goed wassen is sowieso een must. Oeps, ik heb als kind vele bramen gegeten, zo van de struik zonder te wassen. Hopelijk was er toen minder luchtvervuiling.

Klein hoefblad is een van de eetbare wilde planten die ook een geneeskrachtige werking zou hebben. Wildplukexpeditie in Amsterdam-Noord, wildplukken, eetbare wilde planten

Klein hoefblad is een van de eetbare wilde planten die in het wild groeit

Op zoek naar malse topjes van de eetbare brandnetel

Workshop eetbare wilde planten plukken

Voor we gewapend met schaar, mes en keukenhandschoenen in het Noorderpark gaan foerageren, krijgen we nog één keer een waarschuwing: weet wat je plukt. Fluitenkruid bijvoorbeeld is een heel eetbare wilde plant. Gevlekte scheerling lijkt erop maar een soepje daarvan is dodelijk. De oude Grieken gebruikten het om een doodsvonnis te voltrekken! Gelukkig is die plant zeldzaam in Nederland én krijgen we kaartjes met daarop afbeeldingen van wat we wél veilig kunnen eten. Er zijn ook apps die je kunnen helpen met determineren. Maar die hebben het ook wel eens mis. Dus bij twijfel, niet plukken.

Kleefkruid groeit hier volop, je hebt zo een handvol

Op zoek naar eetbare wilde planten in het Noorderpark, Amsterdam

Brandnetel, geen plantje om zonder handschoenen aan te pakken

Stadspark als groenten- en kruidentuin

We zoeken onder meer kleefkruid (nooit van gehoord), vogelmuur (dat haalde mijn vader vroeger voor zijn vogels in de volière) en look zonder look, nog één die ik niet kende. Het blijkt inderdaad allemaal zomaar langs het water te groeien. Op andere plekken in het park zoeken en vinden we brandnetel, daslook, duizendblad, zevenblad en meer. Ook madeliefjes blijken eetbaar, blad en bloem! Waarom wist ik dat als kind niet? Al die madeliefjeskettingen had ik dus kunnen opeten! We plukken ook wat speenkruid met prachtige, gele eetbare bloemen. Waanzinnig wat er in zo’n stadspark allemaal te vinden is aan eetbare wilde planten en kruiden. Na een uur of twee hebben we voldoende voor een hele urban-wildpluk maaltijd.

Anke geeft de laatste wildpluk-instructies

Ongelooflijk hoeveel eetbaars je vindt zo langs de waterkant

Kleefkruid is een van de eetbare wilde planten die we zoeken

Madeliefjes blijken ook eetbaar, bloem en blad

Eten uit de natuur: koken met (on)kruid

Terug op de Ceuvel duiken we een provisorische keuken in om zes gerechten te maken met de (on)kruid-buit van vandaag. Een 7-kruidensoepje vooraf, stamppot met kleefkruid en zevenblad, een salade met onder meer vogelmuur, madeliefblad en –bloem, daslook en nog wat in-het-wild geplukte ingrediënten. En er staat na een goed halfuur ook een look-en-look yoghurtdip, wilde kruiden pesto en brandnetelpaté op tafel. Samen met wat stevig brood een verrukkelijke afsluiter van een middag wildplukken. Dat smaakt naar meer.

Een deel van de oogst, tijd om alles te wassen en te gaan koken

Een schaal vol brandneteltopjes voor de brandnetelpaté

Koken met handschoenen, echt nodig als er brandnetel op het menu staat Wildplukexpeditie in Amsterdam-Noord, wildplukken, eetbare wilde planten

Koken met handschoenen, je moet wel als er brandnetel op het menu staat

Deelnemers aan de wildplukexpeditie in Amsterdam-Noord

Een salade van eetbare wilde kruiden met blauwe kaas en bloemetjes

Brood met dipjes uit de natuur

Meer wildplukexpedities

Ook een keer mee met Anke op wildplukexpeditie in Amsterdam? Er staan onder meer een limonade en thee-wildplukdag en een medicinale wildplukexpeditie op de planning. Houd de website van The Nature Connection in de gaten voor data.

Nog niet zolang geleden kreeg ik twee boeken over wildplukken toegestuurd. Als je alleen op pad gaat en nog niet zo ervaren bent in het plukken van eetbare wilde planten, is het handig om zo’n eetbare-plantengids mee te nemen. Je kunt zo makkelijker de veilige kruiden herkennen. Als bonus staan er ook vele lekkere recepten in.

De Smaak van Wildplukken

Handige gidsen: wildplukken, zo doe je dat

Een dag de natuur in, urenlang rondslenteren in bossen, duinen, natuurgebieden en dan ’s avonds een maaltijd maken met zelf geplukte ingrediënten. Klinkt goed toch? Hier twee boeken die je op weg helpen bij het wildplukken. Plus enkele do’s en don’ts.

Eetbare planten en bloemen zoeken in het wild

Wildplukken, mag dat?

Soms wel, soms niet. In Nederland zijn er regels, ook op het gebied van wildplukken. Officieel mag je niet zomaar een bos binnen wandelen en een tas of mand vol laden met bloemen, bladeren en vruchten. Je kunt er zelfs een boete voor krijgen. De dingen die wij lekker vinden, vinden dieren vaak ook aantrekkelijk, dus eigenlijk halen we hun voorraadkast leeg. Wildplukkers wijken bovendien geregeld af van de paden, wat de leefomgeving van dieren nog meer verstoord. Maar houd je je aan een paar regels, dan wordt het wildplukken vaak oogluikend toegestaan. Dus:

blijf op de paden
verstoor het leven van de dieren niet
pluk planten niet met wortel en al
pluk van één plant slechts enkele blaadjes zodat wat achterblijft verder kan groeien
pluk alleen een bescheiden hoeveelheid voor eigen gebruik
pluk geen zeldzame planten, bloemen, paddenstoelen of vruchten

Strand, weiland, bos, vrijwel overal kun je eetbare planten en vruchten vinden

Wildplukplekken in Nederland

Er zijn tegenwoordig ook plekken waar wildplukken wél mag. Er is zelfs een wildplukwijzer website waar veel wildplukplekken in Nederland op staan aangegeven. En heel handig, er staat ook bij wat je er kunt vinden, vaak met foto om het vinden van de juiste plant of vrucht makkelijker te maken. Om het helemaal makkelijk te maken, kun je een app downloaden zodat je alle info altijd bij de hand hebt.

Veel rozebottels zijn ook eetbaar en bevatten veel vitamine C

Boeken over wildplukken

Voor beginners is een boek over wildplukken erg handig. Zeker omdat je sowieso moet weten wat eetbaar is en wat giftig. En waar moet je op letten bij het plukken. Was en kook bijvoorbeeld alles wat je vindt op plekken waar honden uitgelaten worden. En pluk niet langs drukke wegen en dichtbij fabrieken. Alle uitlaatgassen en dergelijk dalen ook neer op de planten in de berm of komen in het grondwater terecht.

Wildpluk-tips: De Smaak van Wildplukken

De Smaak van Wildplukken

Het boek ‘De Smaak van Wildplukken’ begint met een uitgebreide uitleg over regels, wat je in welke soort natuur kunt vinden en tips over het plukken zelf. Dan komen per jaargetijde de beste wildplukgewassen aan bod. Planten die je altijd probeerde te vermijden worden opeens interessant, zoals de grote brandnetel. Handig zijn ook de tips hoe je kunt voorkomen dat je nog urenlang jeuk hebt na het plukken van de brandnetels. De vele foto’s en tekeningen helpen je de juiste ingrediënten (lees planten/paddenstoelen/bloemen) makkelijker te vinden in de natuur.

Gids De Smaak van Wildplukken: zelf brandnetel-pesto maken

Recepten met wilde planten

Bij iedere plant/vrucht staat een recept met de gevonden natuurlijke ingrediënten. Van de grote brandnetel kun je bijvoorbeeld heel goed pesto maken en ook paardenbloem is eetbaar. Ook een van mijn favoriete groenten, de zeekraal, staat erin. De eerst volgende keer dat ik op de Waddeneilanden of in Zeeland ben ga ik op zoek. Tot die tijd koop ik een bakje bij de supermarkt.

Ook de paardenbloem is eetbaar. wildplukken, boeken, tips, eetbare planten en bloemen zoeken

Wildplukken: ook de paardenbloem is eetbaar

De Smaak van Wildplukken door David Hamilton, KNNV Uitgeverij

De Natuur op je Bord

Het tweede wildplukboek is: ‘De Natuur op je Bord’, en ook dit is een mix van tips, uitleg en gerechten. Hier lees ik de tip dat je het best ’s morgens op een droge, zonnige dag kunt plukken nadat de dauw opgedroogd is. De lente en zomer blijken de grootste leveranciers van verse, wild geplukte groenten op je bord.

Gids voor wildplukkers: De Natuur op je Bord

Wat ik deze lente zeker eens wil proberen, zijn de kappertjes gemaakt van paardenbloemknopjes. En de dunne pannenkoekjes met brandnetel zien er ook leuk uit. Dit zijn ook planten die ik bij mij in de buurt vast makkelijk kan vinden. Dit tweede boek geeft iets minder uitleg per plantensoort, dus echte newbies hebben iets meer aan het eerste boek. In dit boek staan wel meer recepten.